Dans met mij, gezien op NPO2. Brief aan Jan Kooijman.

Beste Jan,

Dansen, ik kan het niet.  Dat bij mezelf te moeten vaststellen, valt mij niet zwaar.  Zelfkennis schijnt het begin van alle wijsheid te zijn.  Tegelijk weerhoudt die zelfkennis mij niet om elke gelegenheid aan te grijpen mijn danspasje te plaatsen.  Op feestjes is de dansvloer geen verboden zone voor mij.  Integendeel.  Ik durf mij al eens te gooien.  Ik kies dan vaak voor de vrije expressie.  Voor zelf gekozen en vaak niet te begrijpen choreografieën.  Mijn gekke capriolen doen heel waarschijnlijk de wenkbrauwen fronsen bij de overige aanwezigen.  Die blikken registreer ik niet.  Omdat ik op die prachtige momenten van de buitenwereld geïsoleerd lijk.  Het voelt als een bevrijding.  Een bevrijding van de dingen, die mij op dat moment bezwaren.  Alles valt van mij af.  De ballast.  Ik, in mijn eentje, op de dansvloer.  Ik amuseer mij.  Ik geniet.

Ik geniet niet enkel als ik zelf op de dansvloer sta.  Net zozeer kan ik genieten als ik anderen zie dansen.  Ik ervaar eenzelfde plezier.  In vele gevallen ervaar ik misschien een nog groter plezier.  Vooral als ik kijk naar professionele dansers.  Naar professionele danseressen.  Het genieten komt dan in de buurt van ontroering.  In vele gevallen wordt het ontroering.  Die goesting om ontroerd te worden doen mij vaak uitwijken naar programma’s die het dansen centraal stellen.  Dat is ook de reden waarom ik u volg.  Dat is de reden waarom ik naar So You Think You Can Dance keek.  Dat is de reden waarom ik naar Dance around the world keek.  Dat is meteen ook de reden waarom ik niet aarzelde af te stemmen op Dans met mij.  Een stemmetje diep in mij fluisterde mij in dat ik moest kijken.  Dat ik niet zou teleurgesteld worden.  Integendeel.  Ik zou een fantastisch programma zien.  Dat zei het stemmetje mij.

Ik ben volgzaam.  Ik luister.  Zeker naar die stemmetjes.  Ik keek.  Meteen was het raak.  Ik luisterde naar de verhalen.  Ik luisterde naar wat de dansers inspireerde.  Wat de dansers motiveerde.  Ik luisterde naar hun zoektocht.  Naar hun afgelegde weg tot het punt waar zij nu staan.  Ik luisterde naar hun twijfels.  Naar hun keuzes.  Ik luisterde naar wat in het verleden lag.  Naar wat de toekomst in petto had.  Met u ging ik op bezoek bij de dansers.  U introduceerde mij bij hen.  Want zo voelde het.  Het voelde alsof ik naast u liep.  Alsof ik naast u zat.  Alsof die dansers niet enkel met u praatten.  Neen, zij leken ook met mij te praten.  Rechtstreeks.  Niet via het televisiescherm.  Wel van vrouw tot man.  Wel van man tot man.  Het gebeurt niet vaak.  Enkel als iets uitzonderlijks is.  Zoals nu.  Zoals met Dans met mij.  Ik zat in het programma.  Samen met u ging ik op bezoek bij verschillende dansgezelschappen.  Bij een nieuwe generatie dansers en choreografen.  Bij hun voorbeelden.

Meer nog dan de gesprekken waren het de choreografieën die mij diep wisten te ontroeren.  Het was lang geleden.  Corona maakt het onmogelijk naar theater te gaan.  Maar u bracht mij opnieuw in herinnering wat dans kan betekenen.  Dans brengt een verhaal.  Soms kort en bondig.  Soms lang en uitgebreid.  Dans confronteert.  Dans stelt vragen.  Vragen, waarop niet altijd en niet onmiddellijk een antwoord wordt gevonden.  Maar dat hoeft niet.  Dat is niet nodig.  Vaak is het al genoeg dat de vraag gesteld wordt.  Dat de vraag de deur opent naar een zoektocht.  Ik keek.  Ik keek naar die creaties.  Creaties waarin beweging en muziek op een sublieme manier samenkomen.  Ik keek en luisterde naar een taal, waarvan ik zo blij was die opnieuw te horen.  U koos de juiste vertalers.  De juiste spreekbuizen.  Elkeen gaf mij toegang tot zijn wereld.  Zonder enig voorbehoud.  Ik kon enkel maar aanvaarden.  Ik kon enkel maar blij aanvaarden.

Een tijdje terug praatte ik met een vriend over corona.  Hij vroeg mij of ik dingen miste.  Niet echt, antwoordde ik.  Wij vullen onze tijd anders in.  Zo vulde ik verder nog aan.  Daarmee dacht ik alles gezegd te hebben.  Na Dans met mij weet ik dat niet alles gezegd werd.  Want nu besef ik hoezeer ik het theater mis.  In mij is er een honger die niet gestild wordt.  Een honger naar cultuur.  Ik mis die avonden waarop ik verrast word.  Waarop ik verbaasd word.  Waarop ik verwonderd word.  Ik mis die wonderlijke kracht.  Die ontroerende pracht.  U hebt mij dat getoond.  De dansers en danseressen hebben mij dat getoond. 

Ik weet nu dat ik mij , als de coronamaatregelen versoepeld worden en het theater opnieuw open gaat, naar het theater spoed.  Dat ik mij op mijn gereserveerde zitje installeer.  Dat ik mij, als de lichtjes doven, zachtjes laat wegglijden in mijn zitje.  Dat ik mij laat meevoeren.  Gewillig.  Dat ik mij laat overdonderen.  Ik weet nu dat ik heel waarschijnlijk een traantje zal wegpinken bij die eerste keer.  Dat alles weet ik nu.  Omdat u mij die kracht opnieuw liet zien.  Opnieuw liet voelen.

Beste Jan.  Ik wil u danken.  Dat u mij uitnodigde u te volgen op uw reis.  Dat u mij toonde wat er zoal gebeurt in een danswereld, waarvan ik meende dat die in deze tijden stilstond.  Dat u mij toonde dat die wereld toch nog steeds rondtolt.  Anders.  Kleinschaliger.  Dat u mij meegaf dat die wereld nog steeds verhalen schept.  Nog steeds werelden creëert.  Voor die introductie in die nog altijd fascinerende en bruisende wereld wil ik u uitermate danken.  Van ganser harte.

Met vriendelijke groeten.