Beste Lieve,
Ik weet niet of ik een uitzondering ben maar het lezen van uw boeken maakte mij tot een reiziger. Een virtuele reiziger. Alvorens ik aan één van uw boeken begon, maakte ik mijn reiskoffer. Telkens weer. Want wij zouden samen op reis gaan. U als schrijfster. Ik als lezer. Samen stapten wij de wereld in. Wij gingen naar de Golfstaten. Naar Congo. Naar Mali. Naar Damascus. Elke keer weer een schitterende reis. Elke keer weer een schitterend boek. Met uw nieuwste boek zou het anders worden. Mijn reiskoffer hoefde ik niet te maken. Wij gingen naar Neerpelt. In België. Ik kon elke avond naar huis. Ik kon elke avond in mijn eigen bedje slapen. Elke keer ik uw nieuwste boek opensloeg, pendelde ik van Zwijnaarde naar Neerpelt. De grote wereld bleef buiten. De kleine wereld deed zijn intrede.
U stelt mij voor aan Fonny, uw broer. Uw oudste broer. Hij is het aanknopingspunt voor vele verhalen. Het verhaal van uw familie. Het verhaal van uw jeugd. Het verhaal van uw schrijverschap. Het verhaal van een dorp. Het verhaal van een zoektocht. Het verhaal van een terugkeer. Een terugkeer naar uw roots. Naar de plaats waar alles voor u begon. In al die verhalen is Fonny een constante. Hij is voor u de gids. Hij brengt u in contact met muziek. Met goede muziek. JJ Cale. Johnny Cash. Leonard Cohen. Van Morrison. Hij introduceert u in die enkele uitgaansgelegenheden. Gidst u doorheen de Neerpeltse nachten. U ziet hoe een dorp kan insluiten. Kan omknellen. Maar ook hierin biedt Fonny u een uitweg. Hij slalomt om die dorpse scrupules heen. Hij toont mogelijke uitwegen. Zo gaat u op achttienjarige leeftijd naar Antwerpen. Samenwonen met Fonny. Fonny heeft u naar buiten gedreven. U breekt open. Breekt in de wereld in.
Men zou kunnen denken dat het een zalig leventje moet geweest zijn in Neerpelt. Alles peis en vree. Maar dat is het niet. Uw oudste broer ontspoort. Een te grote rebel in een te klein dorpje. Wat volgt is een verhaal langs instellingen. Psychiatrische instellingen. Ontwenningsklinieken. Heel even zelfs de gevangenis. Toch is het niet enkel dat. Er is meer. Er is de zoektocht van de gezinsleden naar een juiste houding tegenover de oudste broer. Iedereen zoekt hierin zijn eigen weg. Vluchten. Negeren. Confronteren. Fantaseren. Helpen. Al die mogelijke houdingen komen steeds weer samen bij het zoeken naar een oplossing. Bij de vraag naar een ziekenhuisopname om af te kicken botsen die verschillende houdingen. Net zoals bij de vraag naar colloqueren. Telkens volgen zware discussies. Waarbij voor- en tegenstanders hun meningen luidop ventileren. Een juiste en consequente houding lijkt nauwelijks te vinden. Niet omdat er geen bereidheid zou zijn. Die bereidheid is er. Toch bij de broers. Bij de zusters. Zelfs bij de ouders, die zich al te vaak laten vermurwen door de charmante praatjes. Door de mooie beloftes. Alle pogingen lopen uiteindelijk dood op Fonny zelf. Uiteindelijk heeft hij zelf de sleutel in handen. U vertelt het verhaal van een strijd. Een strijd gevoerd door de gezinsleden. Door diegenen die om Fonny geven. Een strijd gevoerd door Fonny zelf. Er wordt gevochten. Er wordt gestreden. Niemand lijkt te winnen. Iedereen lijkt enkel te verliezen.
U schetst niet enkel de weg die Fonny gaat. U schetst tevens de weg die u hebt afgelegd. De weg die u bracht naar waar u vandaag staat. De weg die uw oudste broer aanwees. U vertelt over uw fantastische grootmoeder. Over uw schooljaren bij de Zusters van Don Bosco in Kortrijk. Over uw leven in een Leuvense commune. Over uw eerste liefdes. Over uw reizen. Reizen naar Amerika. Naar Beiroet. Naar Noord-Afrika. Jawel, ik moest dan toch nog mijn reiskoffers pakken. Om bij u te kunnen blijven. Om u niet kwijt te raken. Want stilletjes aan werd de wereld uw thuis. U leek zich overal wel thuis te voelen. Vluchten was het niet. Een nieuwsgierige ontdekkingsdrang dreef u voort. U vertelde over Utrecht. Over de School voor Journalistiek. Over uw zoektocht naar een juiste pen. Naar de juiste verhalen. Over uw leven in Amsterdam. In al die verhalen blijft Neerpelt toch aanwezig. U keert vaak terug. U blijft betrokken partij. De afstand voedt de desinteresse niet. U blijft geïnteresseerd. U blijft hopen op een oplossing. Op dé oplossing.
Uw persoonlijk verhaal werd een successtory. U bent een gevierd schrijfster. U bent een gelauwerd schrijfster. Daar kan ik enkel blij om zijn. Ik gun het u van harte. U schonk mij mooie verhalen. Dat u voor die mooie verhalen grote, internationale prijzen won lijkt mij meer dan terecht. Toch kan ik uw nieuwste boek niet dichtslaan met een blij gemoed. Omdat het verhaal van uw oudste broer al te zeer aan mij blijft kleven. Het laat mij niet los. Ik weet niet hoe ik Fonny moet inschatten. Ik weet niet of ik sympathie moet of mag voelen. Ik weet niet of ik moet veroordelen. Ik besef dat ook ik geen juiste houding weet te vinden. Ik zit gekneld tussen twee uitersten. Tussen afwijzing en aanvaarding. Met alle variaties daar tussenin. Dat slingeren tussen emoties maakt die zoektocht naar een juiste en standvastige houding moeilijk. Bijzonder moeilijk. Datzelfde slingeren maakt dan weer dat ik u kan begrijpen in het aarzelen en twijfelen. Jawel, uw boek laat een dubbel gevoel achter bij mij. Dat hoeft u niet te ervaren als negatief. Ik zelf ervaar het als verrijkend.
Beste Lieve. Soms hoeft een mens niet ver te reizen om verhalen te kunnen vertellen. Soms liggen die verhalen dicht bij huis. U vond uw verhaal in Neerpelt. U schreef dat verhaal. Zoals van een schrijver wordt verwacht als hij of zij verhalen vindt. Uw verhaal was best wel moeilijk. Niet zo evident. Uw verhaal was aangrijpend. Was confronterend. Het was moedig van u dit persoonlijke verhaal te delen. Omdat het dingen bespreekbaar maakt. Omdat het dingen verstaanbaar maakt. Ik wil u daarom danken voor uw moed. Voor uw boek. Uw prachtige boek. Uw ontroerende boek. Een boek, waarin ik niet enkel uw broer mocht leren kennen. Een boek, waarin ik ook met u mocht kennismaken.
Met vriendelijke groeten.
Reactie plaatsen
Reacties