Beste Meir,
Gent Leest. Heel waarschijnlijk zegt u het helemaal niks. U hoeft zich hiervoor niet te verontschuldigen. Een mens kan niet alles weten, dat excuus kan en mag hier ingeroepen worden. Ik ben een Gentenaar. Het digitaal platform voor iedereen in mijn stad die houdt van boeken en van lezen is mij niet onbekend. Meer nog, ik was aanwezig op het doopfeest van het platform. Bij die gelegenheid was mij gevraagd mijn favoriete boek mee te nemen. Lang hoefde ik hierover niet na te denken. Geen slapeloze nachten voor mij. Geen wekenlang getobber en gepeins. Geen maandenlang wikken en wegen. Ik stapte naar mijn boekenkast en greep meteen naar mijn favoriete boek. Met De vier maaltijden ging ik naar het doopfeest. Ik koos een van uw boeken als favoriete boek. Als u uit deze bekentenis zou afleiden dat u een van mijn favoriete auteurs bent, dan kan ik dit enkel beamen. Wat u schrijft, lees ik. Mijn adoratie voor u maakt mij niet blind. Ik blijf kritisch. In uw oeuvre onderscheid ik uitstekende boeken. Goede boeken. Minder goede boeken. In welke categorie ik uw nieuwste boek, Vertel het niet aan je broer, zou onderbrengen, kon ik niet zeggen. Daarvoor dient het boek eerst gelezen te worden. Dat is wat ik dan ook deed.
Het verhaal over twee broers is nogal eenvoudig. De ene broer woont in de Verenigde Staten. De andere broer woont in Israël. De sterke broederband kan de verschillen niet verhullen. Die verschillen zijn er. De Amerikaan is het moederskindje. De Israëli is het vaderskindje. De Amerikaan is eerder gedistingeerd. Hij wikt zijn woorden. Hij kiest de juiste woorden. De Israëli is eerder bruut. Hij spreekt nog voor hij denkt. Nuance is hem vreemd.
Die verschillen komen duidelijk naar voor in de broersnachten. Als de Amerikaan naar Israël komt, gaat hij samen met zijn broer op hotel. Op die hotelkamer praten de broers over het leven. Kijken ze terug op hun jeugdjaren. Reflecteren ze over de relatie van hun ouders. Vertellen ze over de vrouwen in het algemeen. Over hun vrouwen. Om die verhalen rijkelijk te laten stromen, wordt voorzien in de nodige flessen alcohol. De broersnachten zijn geen rustig kabbelend beekje. Er kan al eens geschreeuwd worden. Er kan al eens gehuild worden. Het gaat op en neer. De vijgenborrels bepalen het ritme.
Op de laatste broersnacht vertelt de Amerikaan een verhaal. Een verhaal van iets meer dan twintig jaar geleden. Een romantisch avontuur. De Amerikaan vertelt alles. Open en bloot. Tot in het kleinste detail. Niks houdt hij achter. De Israëli is de perfecte ontvanger voor het verhaal. Hij daagt zijn broer/verteller uit. Wijst hem op tegenstrijdigheden in het verhaal. Let op de kleinste details in het verhaal. Want zelfs die kleinste details moeten voor de broer/luisteraar kloppen. De verteller wordt dus herhaaldelijk onderbroken. Maar uiteindelijk krijgen wij het volledige verhaal. Het verhaal van een liefdesnacht. Die anders verliep dan werd verwacht.
Het wordt niet enkel het verhaal van een liefdesnacht. Vele, andere dingen komen ter sprake. De moeilijke relatie tussen de ouders en de manier waarop de broers betrokken partij worden in die relatie. U laat één van de broers de boodschapper zijn tussen vader en moeder. Het kan grappig lijken. Mij lijkt het eerder bijzonder pijnlijk.
Terwijl de broer/verteller die ene liefdesnacht beschrijft, spreekt hij ook over de stukgelopen relatie met zijn vrouw. Zijn ex wordt deel van het verhaal. Hoewel de ex geen deel meer uitmaakt van zijn leven, blijft zij in zijn hoofd zitten. De liefde voor haar is nog steeds aanwezig. Is nog niet gestild.
Uiteraard maakt ook de relatie tussen de broers deel uit van het grotere verhaal. Ze gooien elkaar dingen voor de voeten. Dingen uit hun jeugdjaren. Dingen die zij toen als onrechtvaardig beschouwden. Dingen die zij nu geduid willen zien. Verklaard willen zien.
Het grote verhaal wordt verteld. Wordt gevoed door talloze andere kleinere verhalen. Terwijl de liefdesnacht zich ontrold, krijgt het beeld van een familie vaste vorm. Wij zien de vader scherp. Wij zien de moeder scherp. Wij zien de vrouwen van de broers scherp. Om tenslotte de broers zelf heel scherp te zien. Het verhaal van de liefdesnacht lijkt wel een excuus om het over andere dingen te hebben. Een uitnodiging om andere dingen bespreekbaar te maken.
Waarover het uiteindelijk gaat, is de liefde. Uiteraard. De liefde in al zijn vormen. Het toont hoe de liefde blijkt kleven. Zelfs oude liefdes. Zelfs voorbije liefdes. De liefde kan niet afgelegd worden. Het kruipt in de mens. Elke al dan niet kortstondige liefde laat een voetdruk achter. Voetdrukken die een volgende relatie zullen kleuren.
Beste Meir. Uw recentste boek is meteen ook uw laatste boek. Boeken schrijven zal u niet meer doen. U hebt het tijdelijke voor het eeuwige verwisseld. Ik kan het enkel maar betreuren. Want opnieuw mocht ik ervaren wat een rasverteller u bent. Wat een meesterverteller u bent. U hebt het opnieuw geflikt. Opnieuw schreef u een uitstekend boek. Als mij gevraagd zal worden om op het vijfentwintigjarig bestaan van Gent Leest mijn favoriete boek mee te nemen, zal ik misschien opteren voor dit boek. Om hiermee aan te tonen dat De vier maaltijden geen toevalstreffer was. Om hiermee aan te tonen dat literair vakmanschap een immer aanwezige constante was in uw oeuvre. U schonk mij alweer intens leesplezier. Daarvoor kan ik u enkel danken. Van ganser harte.
Met vriendelijke groeten.
Reactie plaatsen
Reacties