Beste Marijke,
Wij voelen het allemaal. Het gaat er niet fair aan toe. De samenleving ontspoort. De problemen (werk, woning, pensioen, school, klimaat, oorlog, migratie) stapelen zich op. Geld wint het van de democratie. Op dat moment keren de mensen zich af. U benoemt die ongerustheid. U reikt voorbeelden aan, waarin ik mij vaak herken. Ook ik word soms moedeloos. Rusteloos. Dan denk ik vaak dat ik mij moet afkeren van het nieuws. Als een manier van zelfbescherming. Maar tezelfdertijd meen ik dat onwetendheid nog veel erger is. Dus blijf ik het nieuws volgen en tracht mij te wapenen. Uw boek is één van de manieren om dat te doen.
De maatschappij schuift op naar rechts. In uw boek duidt u die verrechtsing aan. Er is de onvrede over de afbraak van sociale verworvenheden en basisrechten. Daaraan wordt het afleiden van die onvrede naar een zondebok gekoppeld. Wij richten onze blik hierbij naar onder terwijl wij wegkijken van de top van de samenleving.
Om die denkwijze ingang te doen vinden, wordt ons angst aangepraat. Door die politiek van de angst gaan mensen het toejuichen dat gerechtigheid geofferd wordt op het altaar van de voorgespiegelde veiligheid.
Uw boek stelt niet alleen de vraag welke maatregelen er op ons zouden afkomen als de verrechtsing zich doorzet. U gaat ook in de schoenen staan van wie nu al met de vinger wordt gewezen. Migranten. Werklozen. Bruggepensioneerden. Langdurig zieken.
Een sociale retoriek, een neoliberale praktijk. Tot die vaststelling komt u als u de congresteksten, interviews en stemgedrag van het Vlaams Belang analyseert. U kijkt naar de vrienden van de partij. In Hongarije met Viktor Orbán. In Italië met Giorgia Meloni. De partij loopt de werkgevers achterna. De partij pleit voor lastenverlagingen, een ontvette overheid en minder machtige vakbonden. Op geen enkel moment is de partij een pleitbezorger voor de werknemer. Integendeel.
Wat dat alles zou kunnen betekenen voor de werknemers, geeft u weer in een aantal thema’s die vandaag het politieke debat beroeren. Al lang wordt gepraat over weerbaar werk. Het keert telkens terug als één van de mogelijke oplossingen voor langdurig zieken. Het Vlaams Belang kijkt evenwel de andere kant op. Volgens de partij moet de werkzaamheidsgraad dringend naar omhoog. Om dat te kunnen bereiken stemde het Vlaams Belang in 2017 voor het wetsontwerp dat het gemakkelijk maakte om zieke werknemers zonder ontslagvergoeding te ontslaan.
Onze arbeidsmarkt zou te stroef zijn. Dat wordt ons gezegd. Die mantra heeft de organisatie van de arbeid geliberaliseerd en de weg gebaand om allerlei lageloonsectoren vol rotjobs en nepjobs uit te bouwen. Werkende armen vormen vandaag een aanzienlijke groep. Ondanks een voltijdse baan verdienen ze niet genoeg om boven de armoedegrens te leven. Wat doet het Vlaams Belang? Het stemt tegen een richtlijn voor een toereikend minimumloon. Het onthoudt zich bij het stemmen voor een beter statuut voor de platformwerkers.
Over de pensioenhervorming heeft de partij ook enkele ideeën. Zo zegt de partij dat men voor een volledig pensioen 66.000 effectief gewerkte uren moet gepresteerd hebben. Dat is een voltijdse loopbaan van veertig jaar. Dat voorstel blijkt bijzonder nadelig te zijn voor vrouwen, waarvan vier op de tien deeltijds werken.
U was adjunct-algemeen secretaris van ACV-Puls. U was een vakbondsvrouw. Ik zal u dus niet moeten wijzen op het belang van een goede vakbondswerking. Op de rol van de vakbond als belangenbehartiger van de werknemer. Een rol die ook erkend wordt door het OESO en het IMF, die in hun onderzoek aantonen dat sociale rechten in landen zonder sterke vakbonden dun gezaaid zijn. Dat de ongelijkheid groot is in landen waar het recht op verzet aan banden is gelegd. Welnu, net omwille van dat belang en die rol is de vakbond een doorn in het oog van het Vlaams Belang. Zo wil de partij vakbonden rechtspersoonlijkheid geven. Dat zou betekenen dat zij voor de rechtbank kunnen vervolgd worden. Door bedrijven die economische schade oplopen door een vakbondsactie. Men zou vakbonden ook aansprakelijk kunnen stellen voor daden van hun leden. Die vraag naar rechtspersoonlijkheid gaat samen met de vraag naar een volledig open boekhouding, zo ook de inhoud van de stakingskassen.
In uw boek beperkt u zich niet enkel tot het thema werk. U kijkt breder. Veel breder. U schrijft over onderwijs. Over vrouwen en vrouwenrechten. Over het middenveld. Over de sociale zekerheid. Over het klimaatbeleid. In elk van die thema’s belicht u de standpunten van het Vlaams Belang. Standpunten die democratische verworvenheden op hun kop kunnen zetten. Een verwijzing naar Italië en Hongarije moet hierbij duidelijk maken wat de mogelijke gevolgen op het terrein kunnen zijn als het Vlaams Belang aan zet zou zijn.
Wat heel duidelijk wordt is dat het Vlaams Belang niet probeert de moeilijkheden van de mensen op te lossen. Wat de partij wel doet is die moeilijkheden gebruiken om de aandacht op zichzelf te vestigen. Om haat te zaaien. Want telkens blijkt dat het Vlaams Belang net het tegenovergestelde doet om tot een mogelijke oplossing van de moeilijkheden te komen.
Beste Marijke. Al te gemakkelijk blijft het Vlaams Belang praten in algemene vaagheden. Die vaagheid verleent hen de luxe om zich als waardig alternatief te presenteren voor de traditionele partijen. Niemand lijkt zich bewust van de spreidstand tussen die vaagheden en het eigenlijke programma. Uw boek legt de kloof tussen wat de partij zegt en eigenlijk denkt op een verhelderende manier bloot. U ontmaskert. Waarbij u zich er voor hoedt niet in dezelfde valkuil van algehele vaagheid te vervallen. U argumenteert. Met cijfers. Met studies. U illustreert. Met voorbeelden. Met partijstandpunten. Voor dat verrijkende inzicht wil ik u van ganser harte danken.
Met vriendelijke groeten.
Reactie plaatsen
Reacties