Beste,
Soms, in mijn donkerste momenten, kijk ik om mij heen. Naar de grotere wereld om mij heen. Dan durf ik al eens moedeloos te worden. Dan moet ik denken aan dat liedje van Joy Division, She’s lost control. Let op, ik ben een vrolijke jongen. Maar soms wordt die vrolijkheid uitgedaagd.
Om die moedeloosheid te kunnen counteren, heb ik verhalen nodig. Naar die verhalen ga ik graag op zoek. Uit die verhalen put ik troost. Uit die verhalen put ik hoop.
Een mooi verhaal kreeg ik vorige week aangereikt. Bij de Vieze Gasten. Ik ging kijken naar Afwas. Nooit eerder mocht ik puurheid in een dergelijke zuivere vorm aanschouwen. Een moeilijk thema, migratie, wordt op meest gemakkelijke en toegankelijke manier geduid. Via persoonlijke getuigenissen. Via eigen verhalen.
U brengt mij naar een camping. Dat is de grote wereld maar dan in het klein. Hier moet samengeleefd worden. Hier moet gezocht worden naar manieren om dat samenleven vlotjes te laten verlopen. Dat lukt. Als wij ons openstellen.
Mij openstellen, dat is wat ik deed. Bijna meteen. Een aanpassingsperiode had ik niet nodig. Ik vermoed dat ik de natuurlijke spontaniteit van de acteurs en actrices inhaleerde. Ik liet mij verleiden door de warme eerlijkheid. In die eerlijke spontaniteit lees ik een uitnodiging om mee te gaan in hun verhaal. Om mijn armen te openen en te ontvangen. Alle mogelijke afweermechanismes worden gesloopt. Alle voorbehoud verdwijnt als sneeuw voor de zon.
Vijftien nieuwkomers palmen het podium in. Om hun verhaal te brengen. Rechtstreeks. Niet via allerlei tussenkanalen. Zonder enige filters. Op een ongedwongen manier vertellen zij over de redenen waarom zij naar België kwamen. Dat is velerlei. Het kan voor de liefde zijn. Voor de studies. Voor de familie. Voor oorlog. Meteen wordt duidelijk dat een eenduidig beeld van de migrant niet bestaat. Elk heeft zijn verhaal. Elk verhaal heeft een eigen gezicht. Op podium staan die vele gezichten naast elkaar. Om zo het veelkleurige palet van de migrant te verbeelden.
Allemaal hebben ze dingen moeten achterlaten. Dat is het gemeenschappelijke in al die verhalen. Zij moeten familie achterlaten. Vaders. Moeders. Broers. Zusters. Zij moeten vertrouwde plaatsen achterlaten. Scholen. Cafés. Theaters. Winkelstraten. Zij moeten vrienden en vriendinnen achterlaten. Gedeelde herinneringen met hen. Gedeelde plekken met hen. Niet enkel moeten ze dingen en mensen achterlaten. Zij moeten ook opbouwen. Heropbouwen. Hier. In België. Alsof zij hun eigen persoon moeten heruitvinden.
Dat die heropbouw geen evidentie is, merken we aan een aantal kleine interventies. Interventies die korte reclameblokken lijken. Maar in die korte interventies schuilt een hele problematiek. De problematiek van discriminatie. Dat komt bovendrijven in hun zoektocht naar een woning. In hun zoektocht naar werk. Een hobbelig parcours dient afgelegd te worden. Een vreemde naam sluit nog heel vaak deuren. In het proces van heropbouw is dat een extra moeilijkheid. Een moeilijkheid, waarvoor wij in het beleid nog al te vaak blind zijn.
Een goed verhaal moet in evenwicht zijn. Een goed verhaal mag zwaar op de hand zijn. Zoals dat ene moment waarin verteld wordt over droefenis en pijn. Dan mogen we al eens die krop in de keel doorslikken. Maar die momenten moeten tegengewicht krijgen. Om een zekere lichtheid toe te laten. Die momenten zijn er ook. Wij krijgen dus, zoals in elk goed verhaal, een lach en een traan. Wij krijgen het juiste evenwicht.
Niet enkel krijgen wij het juiste evenwicht. Wij krijgen ook dat andere ingrediënt voor een goed verhaal. Wij krijgen een einde. Goede verhalen vragen om een einde. Verhalen kunnen niet voor eeuwig en altijd doorgaan. Ooit moeten verhalen stoppen. Dat gebeurt ook hier. Na twee keer vijftig minuten is het voorbij. Jammer maar helaas. De acteurs en actrices nemen afscheid van het publiek. Alles is voorbij. Wij kunnen naar huis.
Het verhaal wordt een herinnering. Maar dan ervaar ik nog dat ene extra ingrediënt voor een goed verhaal. Een goed verhaal blijft hangen. Een goed verhaal gaat rondmalen in het hoofd. Het stelt vragen. Zelfs nadat een verhaal is geëindigd. Zelfs nadat een verhaal is verteld. Ik denk na over een open en verdraagzame wereld. Ik denk na over diversiteit. Ik denk na over hoe wij ons kunnen openstellen naar de andere. Dit verhaal is slechts een begin, denk ik. Een begin vraagt om een vervolg. Een vervolg dat wij zelf zullen moeten schrijven. Ik kan enkel hopen dat het vervolg getuigt van eenzelfde warme openheid als die van de vijftien nieuwkomers, die ik vorige week op het podium zag.
Beste. U wist mij te raken. U wist mij te ontroeren. Ik kwam, ik zag, ik genoot. Het werd een fijne avond. Een avond waarop She's lost control van Joy Division verkleurde naar Laat de zon in je hart van Willy Sommers. Van zwarte moedeloosheid naar hoopvolle vrolijkheid. Voor die avond wil ik u van ganser harte danken. Dank dus. Dank. Dank. Dank.
Met vriendelijke groeten.
Reactie plaatsen
Reacties