Beste Bono,
Sta mij toe deze brief te beginnen met een waarschuwing. Deze brief zal niet uitblinken in beknoptheid. Ik heb u vele dingen te vertellen. U zou het als een omweg kunnen beschouwen. Een omweg om uiteindelijk tot datgene te komen wat dient geschreven te worden. Zo beschouw ik het niet. Ik vind het nodig. Om mijn positie tegenover u duidelijk te maken. Om te weten waar ik sta. Om te weten waar u staat. Die vele dingen voeren mij meer dan veertig jaar terug in de tijd. Toen begon het. Toen begon wat vandaag nog steeds bestaat.
Bijna vijfenveertig jaar terug. Ik weet het nog precies. Mijn oudere broer had uw debuutalbum gekocht. Boy. Hij was enthousiast. Van dat enthousiasme wou hij mij deelgenoot laten zijn. Hij riep mij naar zijn kamer. Uit zijn manier van roepen begreep ik dat het niet was omdat ik iets mispeuterd had. Dat deed ik immers nooit. Ik was een brave jongen. Ik meende te begrijpen dat hij mij riep omdat hij iets belangrijks wou delen. Ik kwam binnen. Plechtig legde hij de elpee op de platendraaier. I will follow begon. Ik kon niks zeggen. Ik mocht niks zeggen. Mijn broer maande mij aan tot stilte. Luisteren, dat was de enige en juiste reactie. Geplaatst tegenover schoonheid dient men te zwijgen. Als teken van respect.
De jaren daarop volgden nog van die extatische momenten. Momenten van verrukking. October. War. The unforgettable fire. The Joshua Tree. Daarna was het niet meer nodig. Ik had het begrepen. Ik begon zelf uw albums te kopen. Vanaf Rattle and hum. Geen enkele sloeg ik over. Alles wat u uitbracht, verzamelde ik.
Na verloop van tijd waren die albums niet meer voldoende. Ik had meer nodig. Ik was een grote jongen. Mijn korte broeken had ik achter mij gelaten. Definitief. Ik kon naar concerten. Eindelijk zou ik nog dichter bij u kunnen komen. Ik ging naar Werchter. Ik ging naar het Koning Boudewijnstadion. Ik ging naar het Sportpaleis. Jawel, ik ging zelfs naar Croke Park. In Dublin. Dichter bij u kon ik niet komen. Dat leek mij bijna onmogelijk. Ik dwaalde. Want heel recent bracht u een boek uit. Met dat boek trok u mij nog dichter naar u. U liet mij binnen in uw huis. U vertelde mij alles. Of toch bijna alles. Een mens moet immers nog een aantal geheimen achter de hand houden.
U stelde mij voor aan de bandleden. The Edge. Adam Clayton. Larry Mullen Jr. U deed mij begrijpen waarom jullie nog steeds samen zijn. Voorwaar een bijna unieke gebeurtenis in de geschiedenis van de muziek. Nooit één vervanging. Nooit één meningsverschil. Of toch wel. Slechts enkele. Die benoemt u. U gaat die niet uit de weg. U benoemt de momenten waarop de band op springen stond. U benoemt de liefdesperikelen met zijn gevolgen op de band. U benoemt de verslavingen met zijn gevolgen voor de band. Maar doorheen al die jaren vond u steeds de gepaste reactie. Vond u steeds het juiste antwoord. U kwam er telkens uit. Met zijn vier.
Tijdens het lezen wordt duidelijk dat U2 meer is dan enkel de vier bandleden. Die andere bandleden benoemt u ook. Gavin Friday, vriend en frontman van Virgin Prunes. Paul McGuinness, de manager. Ali Hewson, uw vrouw. U bewierookt hen. U dankt hen. U erkent hun aandeel in uw succes. Maar niet enkel zij zijn een belangrijke factor in uw succes. Een misschien nog belangrijkere factor is het publiek. Die band met het publiek is van een grote uitzonderlijkheid. U noemt het publiek de motor van uw handelen. U schrijft het niet letterlijk zo. Toch interpreteer ik het zo. Het is het publiek dat u vooruit drijft. Dat u de dingen doet doen die u doet. Het publiek laat u telkens weer boven u uitstijgen. Het publiek brengt u in trance. U bent zich terdege bewust van die uitzonderlijke band. U bent het publiek dankbaar om die uitzonderlijke band. Want zij hebben u gebracht naar dat hoge niveau waar u momenteel staat. Doorheen het hele boek mag de lezer de vele loftuitingen vinden aan het adres van dat grote publiek. Die dankbaarheid verhult u niet. Die dankbaarheid spreekt u uit. Vrank en vrij.
Het wereldse succes. U tracht dat succes te begrijpen. Meer nog, u tracht te analyseren waarom net u tot dat enorme succes bent gekomen. U vindt een aantal verklaringen. Eén van die verklaringen is de kracht van uw songs. U schrijft over de grootsheid van de songs. Omdat u in die songs woont. Dan is het altijd prettig als er voldoende ruimte is. Die verklaring kan vreemd lijken. Maar die verklaring klopt. Als een bus. Dat merk ik als ik opnieuw naar enkele van uw songs luister. Ik hoor u doorheen die songs wandelen. Doorheen de vele kamers van die songs. Ik hoor niet enkel de songs. Ik hoor Bono. Ik hoor U2. Nog beter begrijp ik nu dat onder dat jasje van rock-‘n’-roll opera schuilt. Want net als in opera vatten uw songs grootse emoties. Die grootse emoties doen u denken aan de hymnen. Want ook uw songs kunnen helpen elk verlies te overleven. Alle klappen te incasseren. Alle tegenslagen te overwinnen en het leven te vervolgen. Een tikkeltje overdreven? Ik denk het niet. Want net dat zijn de emoties die mij telkens kippenvel bezorgen als ik op een concert om mij heen kijk. Als ik op een concert iedereen hoor meezingen. Uit volle borst. Die concerten zijn meteen een andere verklaring voor uw succes. U kent de waarde van het publiek. Dat publiek versterkt de band. Het publiek dat de zwaartekracht trotseert en collectief uit zijn vel springt. Dat is de opwinding waar u voor leeft. Dat is de opwinding die een verklaring biedt voor uw succes.
Uiteraard kijkt u ook verder dan enkel de band. U praat over uw engagement. Dat engagement brengt u naar Gorbatsjov. Naar Merkel. Naar Zelensky. Naar Bill Clinton. Naar Salman Rushdie. Naar Johannes Paulus II. Naar Condoleezza Rice. Naar George Soros. Naar Oprah Winfrey. Naar Warren Buffett. Naar Steve Jobs. Naar Barack Obama. Naar Bill Gates. Die ontmoetingen zijn niet vrijblijvend. Niet enkel voor de leuke foto’s. U hebt hen nodig. In uw strijd. In uw strijd tegen onrechtvaardigheid. Die strijd brengt u naar die persoonlijkheden. Die constante strijd om een betere wereld maakt ook deel uit van uw boek. Omdat u meer bent dan enkel de zanger. Omdat u meer bent dan enkel de performer. Enkel die hoedanigheid van uw persoon belichten zou onvoldoende zijn. U wenst het volledige verhaal te vertellen. Om zo uw volle persoonlijkheid te tonen. Met al zijn drijfveren. Met al zijn uitdagingen. Met al zijn frustraties.
En toch is dat nog niet alles. Er zijn nog meer dingen waarover u schrijft. U schrijft over het geloof. Over familie. Over de liefde. Over Europa. Over Oekraïne. Over Ierland. Over sociale rechtvaardigheid. Over de ontwikkelingen in Zuid-Afrika. Over de sociale media. Over de noodzaak aan feiten die door alle partijen worden erkend. Over populisme. Over het gebruik van angst in de retoriek. Over het kapitalisme. Over de ‘vrije’ markt. Over uw gemaakte fouten. Over uw foute keuzes.
Dit boek is bijna allesomvattend. Wij krijgen Bono in al zijn facetten te lezen. Dat op zich is al een prestatie. Dat op zich is al meer dan voldoende reden om het boek te lezen. Nog een extra reden zijn de vele muzikale tips die u doorheen het boek geeft. U schrijft over uw muzikale invloeden. Over uw muzikale helden en heldinnen. Over songs waarnaar u met enige jaloezie luistert. Over bands die voor u het pad hebben geëffend. Ik heb ze allemaal genoteerd. Samengebracht in een speellijst. Om later nog even naar te luisteren. Om bij het luisteren te denken aan uw boek. Een boek dat mij nog dichter bij u bracht. Nog dichter dan een concert ooit zou kunnen doen. U stak uw hand uit. Ik heb die uitgestoken hand aanvaard. Nu zijn wij vrienden. De beste vrienden. Zo voelt het.
Beste Bono. Uw boek was een fantastische reis. Langsheen de verschillende stadia van een band. Langsheen de (te) vele wereldbranden. Langsheen de nog steeds aanslepende en aanhoudende wereldproblematieken. Het werd een intense reis. Het werd een mooie reis. Het werd een aangrijpende reis. Het werd een warme reis. Een boek van meer dan vierhonderd pagina’s laat ik normaal gezien aan mij voorbij gaan. Ik ben blij dat ik voor uw boek die ene uitzondering maakte. Want ik heb genoten. Ik heb meer dan genoten. Daarom wil ik u danken. Van ganser harte. Dank dus. Dank. Dank. Dank.
Met vriendelijke groeten.
Reactie plaatsen
Reacties